Uçakların Arkasında Bıraktığı Beyaz İz Nedir? - İnternet Yazarı

Uçakların bıraktığı beyaz iz, uçuş sırasında atmosferdeki hava moleküllerinin uçaktan kaynaklanan ısı, basınç ve nem farkı sonucu oluşan görsel bir etkisidir. Uçak motorları tarafından çıkan gaz ve partiküllerin hava ile reaksiyona girmesi sonucunda bu izleri görmekteyiz.

Uçakların ardından çıkardığı izler, atmosferdeki fiziksel ve kimyasal değişiklikler sonucu oluşur. Uçak motorları tarafından yakıtın yanması sonucu ortaya çıkan ısı, havadaki nemli hava moleküllerinin buharlaşmasına neden olur. Bu buharlaşma sonucu ortaya çıkan su buharı, soğuk hava ile karşılaşınca yoğunlaşır ve buharlaşma bölgesi etrafında su buharı damlacıkları oluşur.

Uçakların arkasındaki izlerin renkleri, atmosferdeki hava şartlarına ve uçak motorlarından çıkan gazların ve partiküllerin türüne göre değişebilir. Gündüz görülen izler beyaz olurken, akşama doğru gözlemlenen izler gün batımından kaynaklı farklı görülebilmektedir.

YaleEnvironment sitesinden Fred Pearce'in makalesine göre hergün görebildiğimiz sirüs bulutları gibi, uçakların arkasındaki izler de dünyanın yüzeyinden yayılan ısıyı hapsederek aşağıdaki havanın ısınmasına neden olmaktadır. Bunun yanı sıra uçak izlerinin UV ışınlarını yansıtması ve atmosferdeki rüzgar yollarını değiştirmesi de hava kalitesini etkileyebilmektedir.

Kaynaklar:

• "Contrail Science." NASA

• "Aircraft Contrails." European Organisation for the Safety of Air Navigation

• "How Airplane Contrails Are Helping Make the Planet Warmer." YaleEnvironment360